Piecza zastępcza
Piecza zastępcza
Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ustawy system pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców. Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej, w zakresie ustalonym ustawą, spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Piecza zastępcza jako forma sprawowania opieki i wychowania dziecka występuje co do zasady w dwóch formach.
Rodzinna piecza zastępcza
Po pierwsze jako rodzinna piecza zastępcza, którą możemy podzielić na dwa typy:
- rodzina zastępcza (spokrewniona, niezawodowa, zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna),
- rodzinny dom dziecka.
Stanowi ona formę zapewnienia opieki dziecku, które zostało jej całkowicie/ częściowo pozbawione. Typ ten ma charakter przejściowy (czasowy).
Instytucjonalna piecza zastępcza
Druga forma to instytucjonalna piecza zastępcza. Wyróżniamy:
- placówki opiekuńczo-wychowawcze,
- regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne,
- interwencyjne ośrodki preadopcyjne.
Piecza zastępcza znajdzie zastosowanie wówczas, gdy rodzice nie mogą wychowywać dzieci. Może ona realizować różne cele. Pierwszym z nich jest wykonanie planu pracy z rodziną. Drugim natomiast – dążenie do przysposobienia dziecka, przygotowanie go do godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia (pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki, nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami) w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych, a także zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno-rekreacyjnych.
Od 2013 roku do form pieczy zastępczej włączone zostały także niepubliczne rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego. Nastąpiło to na skutek nowelizacji ustawy. Celem powyższej zmiany było uelastycznienie sposobu organizowania opieki nad dziećmi.
